Jak ludzie przeżywają żałobę?

JAK LUDZIE PRZEŻYWAJĄ ŻAŁOBĘ?

Słowa kluczowe: żałoba, emocje, śmierć bliskiej osoby.

ABSTRAKT

Żałoba jest niewątpliwie bardzo trudną sytuacją, której towarzyszą takie emocje jak: smutek, gniew i żal. Najczęściej jest ona kojarzona ze śmiercią bliskiej osoby i na takim rodzaju żałoby skupię się w tym artykule. Może się ona jednak pojawić w innych niełatwych chwilach w życiu, np. związanych z zerwaniem bliskiego związku lub utratą pracy (Kielar-Turska, 2006).

BADANIA NAD ŻAŁOBĄ

Przeprowadzono badanie na grupie 15 zdrowych mężczyzn, u których żon zdiagnozowano nieuleczalny nowotwór. Badani byli w wieku od 33 do 76 roku życia. Trzykrotnie dokonano oceny funkcjonowania ich limfocytów: gdy żony jeszcze żyły, a następnie po upływie dwóch i czternastu miesięcy od śmierci ich partnerek. Zgodnie z oczekiwaniami, każdy z mężczyzn wykazał znaczne zahamowanie funkcji limfocytów po utracie ukochanej, szczególnie w pomiarze po dwóch miesiącach (Zimbardo, 2004; za: Schleifer i in. 1983). Wyniki tych badań mogą pomóc wyjaśnić dlaczego wdowy i wdowcy chorują dwa razy częściej niż ich nieowdowiali rówieśnicy (Zimbardo, 2004; za: Stroebe, 1982).

Chociaż przeżycie utraty ukochanej osoby sprawia, że wzrasta podatność na pojawienie się choroby, to znikoma ilość osób umiera w trakcie żałoby, a większość  po pewnym czasie wychodzi z żalu po stracie i powoli wraca do normalnego życia (Zimbardo, 2004).

JAK LUDZIE PRZEŻYWAJĄ ŻAŁOBĘ?

Badacze wyróżniają trzy etapy przeżywania żałoby po utracie bliskiej osoby.

  1. Pierwszy trwa mniej więcej od 3 do 4 tygodni od pogrzebu. Niektórzy dzielą go na dwie fazy – szoku i zaprzeczenia oraz fałszywej akceptacji. Żałobnicy reagują niedowierzaniem w realną śmierć bliskiego oraz szokiem. Odczuwają wtedy m.in. oszołomienie, odrętwienie, sparaliżowanie, pustkę i zakłopotanie. Taki stan utrzymuje się kilka dni, po czym w jego miejsce pojawia się zgeneralizowany smutek. Czasem ludzie, aby nie dopuścić do świadomości informacji o faktycznej śmierci bliskiego, uciekają w używki lub natłok pracy (Kielar-Turska, 2006).
  2. Następnym etapem jest faza pośrednia, która trwa od 3 do 8 miesięcy po śmierci. Żałobnik wtedy szuka nowej tożsamości i podejmuje próby odnalezienia się w nowych rolach społecznych, które się pojawiły w związku z brakiem bliskiego. Osoba w tej fazie nagminnie powraca do pewnych momentów z czasów życia zmarłego, wini siebie za niedopatrzenia oraz próbuje znaleźć zrozumienie dla śmierci (Kielar-Turska, 2006).
  3. Ostatnia faza – odzyskania równowagi pojawia się około roku po śmierci. Charakteryzuje się ona faktycznym pogodzeniem ze śmiercią bliskiego i powrotem do normalnego funkcjonowania (Kielar-Turska, 2006).

ŹRÓDŁA:

  • Kielar-Turska, M. (2005). Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik Akademicki. Tom 1. (s. 285- 332). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  • Zimbardo, P. (2004). Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

O AUTORCE

Anna Czarnota

Anna Czarnota

Absolwentka psychologii ze specjalnością kliniczną i zdrowia, na Uniwersytecie SWPS w Warszawie oraz studium pedagogicznego na tej samej uczelni. Zainteresowana w szczególności szeroko pojętą seksuologią, psychologią wpływu społecznego oraz różnic indywidualnych.

2018-11-29T10:24:21+01:00

Zostaw komentarz

Wykorzystujemy pliki cookies w celu prawidłowego działania strony oraz korzystania z narzędzi analitycznych. Szczegóły znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies? Ok